Manifest voor de kwetsbaarheid (2)

Het lijkt tegenwoordig wel alsof echt alles ter discussie staat. Halloween versus Sint Maarten, Sinterklaas versus Kerst en zelfs de boeken van Harry Potter worden minutieus bekeken op mogelijke satanische bedoelingen. Ligt het nou aan mij of is het inderdaad zo dat alles wat ooit was nu in de vuurlinie ligt?Cultuurpatronen en pijlers moeten worden afgebroken en er moet kennelijk ruimte komen voor fundamentele wijzigingen. De interessante vraag is natuurlijk of dat nou iets is wat wij met z’n allen nastreven of moeten we het bij de moderne revolutionairen toch meer zoeken in eigenbelang?Ik heb niet de illusie dat ik een pasklaar antwoord zal vinden op die vragen. Een cultuur is geen statisch gegeven. Veranderingen in het denken en in de tijd zorgen voor natuurlijke bijstellingen. Politiek correcte opmerkingen van een aantal jaren geleden zijn vervangen door andere, nu even politiek correcte opmerkingen. Dat patroon is al sinds mensenheugenis de basis voor kunstenaars om te komen tot hun eigen interpretaties. Niet altijd en onder alle omstandigheden, want een originele uitvoering van een oude opera of toneelstuk prijkt op het programma van vrijwel ieder zichzelf respecterend gezelschap.Kunst heeft altijd een boodschap en kunstuitingen kun je heel goed hanteren als een graadmeter voor de wereld waarin wij leven. Een soms bonte mengeling van behoud van het oude en aandacht voor het nieuwe. Zelfs spelletjes voor de spelcomputer ontkomen er niet aan. Een goed spel is ook mooi om naar te kijken. Digital art heeft haar plek in het kunstspectrum inmiddels wel gevonden. Tegelijkertijd hebben die allernieuwste spellen natuurlijk ook gewoon volop oude en diepgewortelde normen en waarden. Ze gaan vrijwel zonder uitzondering over goed en slecht, over leven en dood.Die voortdurende strijd is de leidraad voor het leven. Hoogtepunten en dieptepunten zijn onlosmakelijk verbonden aan de angst voor het kwaad en de liefde voor het leven. In pure vorm is het de brandstof die leidt tot inspiratie en geluk. Er is geen leven zonder de dood, geen goed zonder kwaad, geen vakantie zonder werk. Je aards bestaan terugbrengen tot dit soort tegenstellingen geeft je houvast en leidt je door moeilijke tijden. Dat is de boodschap die elk geloof al eeuwenlang heeft verkondigd.Het is dan ook niet vreemd dat kunst en cultuur altijd bezig zijn met deze thema’s. Of het nu gaat over het verdrijven van mogelijk aanwezige boze geesten, of over de verklaring van het onverklaarbare, steeds weer zoekt de mens een voor hem passende uitweg. Dat gaat vrijwel altijd gepaard met strijd. Als je bezig bent met je eigen normen en waarden, met je eigen principes, heb je maar bar weinig ruimte om de argumentatie van de ander te kunnen zien. De tegenstelling is veel makkelijker; het contrast tussen wit en zwart is zo herkenbaar.Als je geloof en overtuiging durft in te ruilen voor gevoel en kwetsbaarheid, kom je tot inzicht. Dan zie je dat Halloween mag bestaan naast Sint Maarten, Sinterklaas naast de Kerstman en dat je Hary Potter mag lezen zonder bezeten te worden door wie dan ook. Dan voel je ook dat de werkelijke kracht niet komt uit de tegenstellingen, maar uit de aanwezigheid van het hele, kwetsbare palet aan kleuren, overtuigingen en visies.Echt, in de herberg is plaats voor iedereen.Afrodite